คณิตศาสตร์ปากมูล
โดย
เกษียร เตชะพีระมติชนรายวัน
17 มิ.ย. 43
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยได้เริ่มโฆษณาปูกระแส อัตราความเสียหายเฉลี่ยต่อวันอันเกิดจาก ม็อบสมัชชาคนจนยึดเขื่อนปากมูล
มาตั้งแต่ปลายเดือนพฤษภาคม โดยผ่านปากผู้บริหาร กฟผ. และนายตำรวจ ระดับรองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ ก่อนจะชงเรื่องส่งลูกต่อให้นายสาวิตต์ โพธิวิหค รมว. ประจำสำนักนายกฯ
ผู้กำกับดูแล กฟผ. แถลงปาว ๆ ตามว่า :-
ตนได้รับรายงานว่าเราสูญเสียประมาณ
๕๐ ล้านบาทต่อเดือน หรือ ๑.๕ - ๒ ล้านบาทต่อวันเนื่องจาก ไม่สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้ คิดว่าน่าเสียดายที่ต้องสูญเสียเงินไปเปล่า ๆ (มติชนรายวัน, ๙ มิ.ย. ๔๓,น.๒๗)
นับเป็นตัวเลขความเสียหายสูงมากน่าตกใจ
ท่ามกลางอาการไม่ทรงก็ทรุดทางเศรษฐกิจและหนี้ สาธารณะท่วมหูท่วมหัวไทยทั้งชาติภายใต้ฝีมือบริหารของทีมเศรษฐกิจประชาธิปัตย์ในขณะนี้
แต่อย่าเพ่อตกใจตื่นตูมตามคุณสาวิตต์
จนพยักเพยิดให้เจ้าหน้าที่ กฟผ. ทั่วอีสานทั้ง ๕๐๐ ลุยเคลียร์ม็อบ หรือกดดันให้คณะกรรมการกลางแก้ไขปัญหาลงมติเปิดเครื่องปั่นไฟต่อ โดยไม่ฟังให้รอบด้าน ตรองให้ถ้วนถี่
และชั่งน้ำหนักเปรียบเทียบตัวเลข ความเสียหาย ข้างต้นกับตัวเลขอื่น ๆ
ที่ กฟผ. ไม่ยักบอกให้ดีเสียก่อน
มิฉะนั้นประเทศชาติอาจขาดทุนเสียหายเพราะเขื่อนปากมูลมากกว่านี้หลายเท่า
!
ก่อนอื่น ตัวเลขที่
กฟผ. ไม่ได้รายงานคุณสาวิตต์และไม่เคยบอกให้สาธารณชนทราบเลยก็คือ .....
เขื่อนปากมูลทำให้
กฟผ. ขาดทุนไปแล้วถึง ๑๗๗ ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ หรือ ๖,๗๒๖ ล้านบาท ! (ตาม อัตราแลกเปลี่ยนปัจจุบันที่ประมาณ ๓๘ บาท/ดอลล่าร์ฯ)
(ข้อมูลและการวิเคราะห์ข้างล่างนี้ประยุกต์ดัดแปลงจาก
Grainne
Ryder and Wayne White, Pak Mool cost more than its worth,
The
Nation, 10 June 2000, A5)
อหา ! มันขาดทุนบานตะไทขนาดนั้นเข้าไปได้ยังไงกัน ?
อย่างนี้ครับ ผมจะพยายามแจกแจงคณิตศาสตร์ปากมูลที่ กฟผ. ไม่อยากให้เรารู้สู่กันฟัง
ต้นทุนการสร้างเขื่อนปากมูลเบ็ดเสร็จทั้งสิ้นตอนนี้อยู่ที่
๒๓๓ ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ หรือประมาณ ๘,๘๕๐ ล้านบาท
เพื่อให้คุ้มทุน รายงานธนาคารโลกปี พ.ศ. ๒๕๓๙ คำนวณว่าเขื่อนปากมูลควรจะผลิตไฟฟ้าให้ได้เป็น
มูลค่าปีละ ๒๘ ล้านดอลล่าร์ฯ หรือราว
๑๒ % ของต้นทุนการสร้างเขื่อน ๒๓๓ ล้านดอลล่าร์ฯ
ถ้าทำได้ตามนี้ เขื่อนปากมูลก็จะคุ้มทุนใน ๘ ปี กฟผ. ก็จะได้เฮ และชาติไทยก็จะได้ไชโย !
แต่อนิจจา รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ของทีดีอาร์ไอที่ทำส่งคณะกรรมการเขื่อนโลกระบุว่า
เอาเข้า จริงเขื่อนปากมูลผลิตไฟฟ้าได้เฉลี่ยเป็นมูลค่าปีละ ๗ ล้านดอลล่าร์ฯ
เท่านั้นในสองปีหลังที่ผ่านมา
แปลว่าเมื่อครบกำหนดคุ้มทุน
๘ ปีในปี พ.ศ. ๒๕๔๕ เขื่อนปากมูลก็จะปั่นไฟได้เป็นมูลค่าเบ็ดเสร็จ
ทั้งสิ้นเพียง (๗ x ๘ =) ๕๖ ล้านดอลล่าร์ฯ เท่านั้น
๕๖ ล้านดอลล่าร์ฯนี่แหละครับคือคุณค่าทางเศรษฐกิจของเขื่อนปากมูลในปัจจุบัน
ลงทุนสร้างไป ๒๓๓
ล้าน กะว่าปั่นไฟ ๘ ปีก็คุ้ม แต่พอปั่นไป ๘ ปีจริงได้คืนมาเพียง ๕๖ ล้าน นั่น หมายความว่าขาดทุนไปถึง (๒๓๓ - ๕๖ =) ๑๗๗ ล้านดอลล่าร์ฯ หรือ ๖,๗๒๖ ล้านบาทใน ๘ ปี หารเฉลี่ยแล้ว ตกวันละ
(๖๗๒๖ หารด้วย [๓๖๕ x ๘] + ๒ หรือ ๒๙๒๒ =) ๒.๓ ล้านบาท
ทุกวันที่เดินเครื่องปั่นไฟที่เขื่อนปากมูล กฟผ. จึงขาดทุนวันละ ๒ ล้าน ๓ แสนบาท หรือเดือนละ ๖๙ ล้านบาท หรือปีละ ๘๔๐ ล้านบาทต่างหาก !
และ จุ๊ ๆ ... พ่อแม่พี่น้องไม่ต้องห่วงครับ หน่วยงานฉลาด ๆ อย่าง กฟผ. เขาไม่ผูกขาดความขาดทุนนี้ ไว้คนเดียวให้โง่หรอก เขาย่อมค่อย ๆ บรรจงผลักภาระขาดทุนวันละ ๒.๓ ล้านบาทนี้มาใส่ไหล่บ่าพวกเราประ
ชาชนชาวไทยผู้ใช้ไฟฟ้าทั้ง ๖๑ ล้านคนให้ช่วยกันแบ่งเบาแบกรับไว้คนละนิดละหน่อยอย่างนุ่มนวลแนบเนียน
ไม่กระโตกกระตาก
ตกแค่คนละ ๓ สตางค์กว่า
ๆ ต่อวัน หรือบาทเศษ ๆ ต่อเดือนหรือ ๑๓ บาทสามสลึงต่อปีเท่านั้น
ไม่เท่าไหร่ ขี้ไก่ชัด ๆ กะอีเศษเงินแค่นี้เพื่อเห็นแก่ชาติและการพัฒนาอย่างยั่งยืนของ
กฟผ. คนไทย จะทนไม่ไหวก็ให้มันรู้ไปสิ,
ใช่ไหมครับ ? แหะ ๆ
ฉะนั้น
กฟผ. เจ้าของโครงการ, ธนาคารโลกผู้ปล่อยกู้โครงการ, รัฐบาลเปรมผู้ริเริ่มโครงการ, รัฐบาลน้า ชาติผู้อนุมัติโครงการ, รัฐบาลอานันท์ผู้ไม่สั่งยกเลิกโครงการ, รัฐบาลชวนผู้ก่อสร้างโครงการจนแล้วเสร็จ ล้วน ไม่ต้องรับผิดชอบแต่อย่างใดทั้งสิ้น เราคนไทยผู้รักชาติและใจใหญ่เท่าแม่น้ำโขง-ชี-มูลรวมกันขอยืดอกจ่ายเอง
กฟผ.ย่อมได้ เฮ
! ธนาคารโลกย่อมได้ฮา ! และรัฐบาลทุกชุดได้ไชโย ! ยกเว้นสมัชชาคนจนดื้อรั้น ไม่ รักชาติเท่านั้นที่โห่ประ ท้วงเขื่อนปากมูลไม่ยอมเลิก เฮ้อออ..........
กฟผ. อาจแก้ตัวว่าเขื่อนปากมูลน่าจะใช้งานได้นาน
๒๕ ปีก่อนถึงอายุขัย .....
(ครับ เขื่อนก็ตายเป็นเหมือนกันเนื่องจากการสะสมตัวของตะกอนหน้าเขื่อนจนมันเต็มตื้นขึ้นมากระ
ทั่งผลิตไฟฟ้าหรือทำชลประทานไม่ได้อีกต่อไป ความจริงเขื่อนในบ้านเราก็เท่งทึงกันไปบ้างแล้ว เพียงแต่ทาง ราชการท่านปิดไว้ เพราะกลัวพวกเราแตกตื่นตกใจเดี๋ยวจะเลยเลิกคิดสร้างเขื่อนหมด ท่านจึงไม่รื้อเขื่อนทิ้งแต่ ปล่อยซากไว้ให้เราดูเล่นเฉย ๆ แบบพีระมิดหรือสุสานของ
การพัฒนา แบบไม่ยั่งยืนอะไรทำนองนั้น)
.....และใน ๒๕ ปีนั้นก็เดินเครื่องปั่นไฟไปเรื่อย
ๆ ก็จะได้ไฟฟ้าเป็นมูลค่าตั้ง (๗ x ๒๕ =) ๑๗๕ ล้าน ดอลล่าร์ฯนู่น ไม่ใช่แค่
๕๖ ล้านดอลล่าร์ฯ ใน ๘ ปีอย่างที่ว่าสักหน่อย
ถ้าจะเอาสีข้างเข้าถูแบบนั้นมันก็พูดได้ แต่มองข้ามอะไรที่สำคัญไปบางอย่าง เช่น
๑) ต้นทุนค่าสร้างเขื่อนปากมูล ๒๓๓ ล้านดอลล่าร์ฯ นั้นมันมีค่าเสียโอกาส (opportunity cost) ของมัน อยู่ ถ้าไม่เอามาสร้างเขื่อนประโยชน์ต่ำแบบนี้ เงินมหาศาลตั้งหลายพันล้านบาทดังกล่าวประเทศไทยเราก็เอาไป ใช้อย่างอื่นได้
เช่น ลงทุนสร้างโรงไฟฟ้ากังหันก๊าซขนาดกำลังผลิตเต็มพิกัด ๑๕๐ เมกะวัตต์เปิดใช้ไป
๘ ปีก็คุ้ม ทุนแล้วเป็นต้น
แต่เขื่อนปากมูลนี่เปิดใช้ไป
๘ ปีแล้วก็ยังขาดทุน ส่วนอีก
๑๗ ปีที่เหลือนั้นต่อให้เดินเครื่องปั่นไฟต่อ เรา ก็จะไม่ขาดทุนน้อยลงกว่า
๑๗๗ ล้านดอลล่าร์ฯ แม้สักแดงเดียวแต่อย่างใด เพราะอย่าลืมว่าถ้าไม่สร้างเขื่อน เรามี โอกาส จะนำเงิน ๒๓๓ ล้านดอลล่าร์ฯไปฝากธนาคารกินดอกเบี้ย
๑๒ % ต่อปีแทนได้ปีละ ๒๘ ล้าน ดอลล่าร์ฯ สบายใจเฉิบ อัตราความเสียหายใน ๑๗ ปีหลังจึงจะคิดจากต้นทุนแรกสร้างคงที่แค่ ๒๓๓
ล้านดอล- ล่ารฯ ไม่ได้ แต่ต้องคิดเปรียบเทียบกับประโยชน์ทั้งหมดที่ประเทศเราพึงมีพึงได้หากนำเงินก้อนนี้ไปใช้อย่างอื่น
ซึ่งรวมเบ็ดเสร็จแล้ว
ค่าเสียโอกาสใน ๑๗ ปีหลังจะสูงถึง (๑๗ x ๒๘ ล้าน =) ๔๗๖ ล้านดอลล่าร์ฯ หรือ
๑๘,๐๘๘ ล้านบาท
๒) ฉะนั้นต้นทุนของไฟฟ้าที่เขื่อนปากมูลจะผลิตได้ใน ๑๗ ปีหลังจึงเท่ากับค่าเสียโอกาสที่จะใช้เงิน
๒๓๓ ล้านดอลล่าร์ฯ ไปทำประโยชน์อย่างอื่นได้ใน ๑๗ ปี คือ ๔๗๖ ล้านดอลล่ารฯ ด้วย
และต่อให้ใช้เขื่อนปากมูลเดินเครื่องปั่นไฟไปอีก
๑๗ ปี ก็จะได้ไฟฟ้ามาเป็นมูลค่าเพียง (๑๗ x ๗ ล้าน =) ๑๑๙ ล้านดอลล่าร์ฯ เท่านั้น
แปลว่าขาดทุนค่าเสียโอกาสไปอีก
๔๗๖ - ๑๑๙ = ๓๕๗ ล้านดอลล่าร์ฯ
หรือนัยหนึ่งทุก
ๆ ๔ ดอลล่าร์ฯ ที่ กฟผ. เสียไปเพราะเขื่อนปากมูล (๘ ปีแรกในรูปเงินค่าก่อสร้างจริง ส่วน ๑๗ ปีหลังในรูปค่าเสียโอกาสที่จะใช้เงินก้อนเดียวกันไปทำอย่างอื่น)
กฟผ. ได้ไฟฟ้าคืนจากเขื่อนปากมูลมาเป็นมูลค่าเพียง
๑ ดอลล่าร์ฯ เท่านั้น
จ่าย ๔๗๖ ได้ ๑๑๙
หรือจ่าย ๔ ได้ ๑ นี่แหละครับพี่น้องคือสัดส่วน cost-efficiency หรือประสิทธิภาพ
การลงทุนของเขื่อนปากมูลที่เจ้าหน้าที่ กฟผ. พร้อมจะรักษาไว้สุดชีวิต แม้ต้องลุยเลือดเนื้อเพื่อนคนไทยร่วมชาติ
ชาวบ้านแม่มูลมั่นยืนเข้าไปก็ตาม
ลงทุนสูตรวิบัติแบบนี้ ถ้าบริษัทประเทศไทยไม่ขาดทุนฉิบหายวันนี้ก็ไม่รู้จะไปขาดทุนฉิบหายวันไหน
แล้วล่ะครับ
ทำใจเถิดครับว่าเงินค่าก่อสร้างเขื่อนปากมูลที่ขาดทุนไป ๑๗๗ ล้านดอลล่าร์ฯ
นั้น ถึงไงชาวไทยเราก็ ไม่ได้คืน ไม่ว่าจะใช้เขื่อนผลิตไฟฟ้าต่อหรือไม่ก็ตาม
แทงบัญชีรายได้ประชาชาติศูนย์ไปได้เลย แล้วหัวร่อสมน้ำหน้าตัวเองซะที่เชื่อ
กฟผ.
แต่เรายังมีทางฟื้นฟูบูรณะทะนุถนอมรักษ์ผลประโยชน์แห่งชาติของเราที่หลงเหลืออยู่ได้บ้าง
หากคิด พิจารณาอย่างรอบคอบและตัดสินใจด้วยปัญญา มิใช่ด้วยโลภะ โทสะ โมหะ
ข้อแรกสุด อย่าลุยชาวบ้าน กฟผ. ไม่ใช่หน่วยงานรับผิดชอบด้านความมั่นคงและปราบปรามของรัฐ ไม่มีความชำนาญด้านนี้ มิหนำซ้ำยังเป็นคู่กรณี จึงไม่ใช่ธุระกงการและไม่เหมาะสมด้วยประการทั้งปวง ขืนลุย เข้าไปมีแต่เสียหาย อาจถึงบาดเจ็บล้มตาย พวกเราก็คนไทยด้วยกันทั้งนั้น ธนาคารโลกและนานาอารยประเทศ เจ้าหนี้ก็จะประณาม กฟผ. อาจได้หน้า แต่ชาติไทยชาวไทยไม่ได้อะไรขึ้นมานอกจากบาดแผลซ้ำเติม
ข้อสอง เปลี่ยนขาดทุนเป็นกำไร โดยเปลี่ยนเขื่อนปากมูลเป็นห้องทดลองเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อความ
สมานฉันท์และการฟื้นฟูเศรษฐกิจชาติ โดยหยุดผลิตไฟฟ้าและเปิดประตูเขื่อนให้น้ำมูลได้ไหลและปลานานา
พันธุ์ได้อพยพเคลื่อนย้ายไปวางไข่ฟักตัวหากินตามธรรมชาติ
ทั้งนี้ให้อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของคณะกรรมาธิการพิเศษในสังกัดวุฒิสภาเพื่อศึกษาติดตามและเสนอ
มาตรการฟื้นฟูบูรณะธรรมชาติและวิถีชีวิตชุมชนแม่น้ำมูลในระยะยาว ที่มีวุฒิสมาชิก ตัวแทนชาวบ้าน นักวิชา การ กฟผ. หน่วยราชการอื่นที่เกี่ยวข้องเช่นกรมประมงเป็นสมาชิก
ส่วนกรณีจะใช้เขื่อนเดินเครื่องผลิตไฟฟ้าอีกโสตหนึ่งด้วยสลับบ้างหรือไม่
ในช่วงไหนของปี นานเท่า ใด
ในลักษณะเงื่อนไขอย่างไร ให้เป็นไปตามนโยบายและระเบียบหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมาธิการกำหนดโดย
รัฐบาลและหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องมีหน้าที่รับไปปฏิบัติ
ด้วยวิธีการดังกล่าวนี้ เราจะประหยัดค่าบำรุงรักษาและเดินเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเขื่อนปากมูลลง
และ ประหยัดค่าชดเชยความเสียหายซึ่งเหลือที่จะประมาณได้แก่ชาวบ้านผู้ได้รับผลกระทบนับพัน
ๆ ครัวเรือน
ในทางกลับกัน ธรรมชาติของแม่น้ำและพันธุ์ปลาจะค่อย
ๆ ได้รับการฟื้นฟู ชาวบ้านจะเปลี่ยนสภาพ จากม็อบผู้ประท้วงและผู้คอยรับค่าชดเชยช่วยเหลือจากรัฐ ไปเป็นชาวประมงรายย่อยผู้สามารถพึ่งตนเองอย่าง พอเพียง สร้างผลผลิต เพิ่มรายได้ให้ระบบเศรษฐกิจ แทนที่จะเป็นภาระแก่ผู้อื่นเช่นปัจจุบัน
และคนไทยร่วมชาติก็จะได้ไม่ต้องตีกันฆ่ากัน
ทำร้ายทำลายกันอย่างโฉดเขลา เพียงเพื่อเขื่อนที่สอบตก คณิตศาสตร์จนขาดทุนย่อยยับเหล่านี้
|
