eng homeabout usmekong riversalween rivermun riverthai baan researchpublication
 

ชาวบ้านแห่ลงชื่อเปิดเขื่อนที่แก่งสะพือ

เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2545 เป็นวันที่คนลุ่มน้ำได้นัดรวมพลคนหาปลา กินปลา ขายปลา ซื้อปลา ที่แก่งสะพือเพื่อร่วมกันลงประชามติให้เปิดเขื่อนปากมูลอย่างถาวร โดยชาวบ้านได้ทยอยเข้าสู่บริเวณแก่งสะพือประมาณเวลา 08.00 น.เป็นต้นมา จนในเวลาประมาณ 09.00 น. นางสมปอง เวียงจันทร์ ตัวแทนชาวบ้านบ้านวังสะแบงใต้ อ.โขงเจียม จ.อุบลฯ ชี้แจงวัตถุประสงค์ของการเดินทางมาในวันนี้ว่า วันนี้เป็นวันที่คนหาปลากินปลา ขายปลา ซื้อปลา มารวมกัน เพื่อร่วมลงชื่อยืนยันให้เปิดเขื่อนปากมูลอย่างถาวร ให้แม่น้ำมูนกลับคืนมาดังเดิมหากมีการเปิดเขื่อนถาวร

           จากนั้นชาวบ้านที่มายังแก่งสะพือก็ร่วมกันเข้าสักการะเจ้าพ่อพะละงุม ที่ชาวอ.พิบูลฯเชื่อถือให้เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่อ.พิบูล ให้ได้ปกปักรักษาแม่น้ำและดลบันดาลให้แม่น้ำมูนกลับมาเหมือนเดิม

กิจกรรมเริ่มในเวลาประมาณ 10.00 น. ชาวบ้านได้มารวมกันบริเวณหน้าเวที ตัวแทนชาวบ้านได้แจกธูปคนละ 3 ดอกจากนั้น นางสิน  บุญแข็ง ชาวบ้านบ้านใต้พิบูล ได้นำขาวบ้านทั้งหมดเข้าไปยังศาลเจ้าพ่อเพื่อสักการะ

          เมื่อชาวบ้านสักการะเจ้าพ่อพะละงุมแล้วนางสมปอง เวียงจันทร์ ชาวบ้านบ้านวังสะแบงใต้ อ.โขงเจียม จ.อุบลฯ ได้นำตัวแทนชาวบ้านขึ้นเวทีและแถลงข่าวการลงประชามติระบุว่าจากการทดลองเปิดประตูระบายน้ำเขื่อนปากมูล ตั้งแต่วันที่ 14 มิถุนายน 2544 เป็นต้นมา ได้ปรากฏว่าความอุดมสมบูรณ์ของแม่น้ำมูนคืนมาอีกครั้งหนึ่ง หลังจากที่คนลุ่มน้ำไม่มีโอกาสได้ลงหาปลาและใช้แม่น้ำมูนมากว่า 10 ปี ความสมบูรณ์ทั้งหลายจะเห็นได้จากปลานานาชนิดที่สามารถขึ้นมาจากแม่น้ำโขง ทำให้ได้มีปลากินและขาย พืชผักสมุนไพรริมแม่น้ำและในเกาะแก่งที่เคยถูกน้ำท่วมเริ่มฟื้นตัวขึ้นมา แก่งหินอันเป็นที่อยู่อาศัยของปลา แหล่งท่องเที่ยวรวมถึงการประกอบพิธีกรรมเช่น งานเนา ก็ได้กลับคืนมาสู่แม่น้ำมูน

            แม่น้ำมูนกลับมาอุดมสมบูรณ์เหมือนเดิม คนที่พึ่งพาแม่น้ำมูนก็สามารถหาอยู่หากินได้อย่างสงบสุข  “ปลา” ที่ได้จากแม่น้ำในแต่ละวันทำให้ครอบครัวมีความมั่นคงทางอาหาร ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซื้ออาหาร พร้อมทั้งยังมีรายได้อีกด้วย นอกจากนั้นปลายังได้เดินทางขึ้นไปตามแม่น้ำสาขา และตอนบนของแม่น้ำมูนทำให้ผู้ที่อยู่ตอนปลาของแม่น้ำก็มีโอกาสได้กินปลาจากแม่น้ำโขงด้วยเช่นเดียวกัน

ในหมู่บ้าน ในชุมชนหลังการเปิดเขื่อน 1 ปี นั้นก็ทำให้คนได้แสดงน้ำใจต่อกันมากขึ้น เกิดความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่กัน มีจิตใจโอบอ้อมอารี พ่อแม่ได้มีโอกาสสอนความรู้ในการหาปลาให้กับรุ่นลูกหลาน  เป็นการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะไม่เกิดขึ้นเลยหากไม่มีแม่น้ำที่อุดมสมบูรณ์ทุกปรากฏการณ์ล้วนแล้วแต่เกิดขึ้นหลังการเปิดเขื่อนปากมูลทั้งสิ้น ซึ่งไม่เคยมีมานานเกือบสิบปีแล้วหลังการสร้างเขื่อนปากมูล           

ในวันนี้คนลุ่มน้ำได้เดินทางมารวมกัน ณ แก่งสะพือ เพื่อร่วมกันลงประชามติแสดงเจตจำนงให้เปิดประตูระบายน้ำเขื่อนปากมูลอย่างถาวร ให้แม่น้ำได้ไหลอย่างเป็นธรรมชาติ เพื่อชีวิตชุมชนของคนลุ่มน้ำจะได้ดำรงอยู่อย่างปกติสุข และอยู่อย่างพอเพียงสืบไป โดยจะได้เริ่มลงตั้งแต่ วันที่ 10 มิถุนายน 2545 เป็นต้นไป ถึง 11 มิถุนายน นี้"

ภายหลังการแถลงข่าว ชาวบ้านที่มาได้เข้าแถวเพื่อลงชื่อ โดยมีโต๊ะที่ลงชื่อทั้งหมด 5 โต๊ะ ชาวบ้านได้เข้าแถวเรียงคิวกันเข้า ทุกคนที่ลงชื่อจะได้เตรียมบัตรประชาชน และทุกคนได้ลงลายมือชื่อไว้เป็นหลักฐาน ขณะการลงประชามติ บนเวทีตัวแทนแต่ละหมู่บ้านก็ได้สลับกันขึ้นปราศรัยเกี่ยวกับผลของการเปิดเขื่อน1 ปีที่ผ่านมาด้วย

นายเชย มหาไชย ชาวบ้านบ้านหัวเห่ว ต.โขงเจียม จ.อุบลราชธานีกล่าวว่า การสร้างเขื่อนปากมูลได้ทำให้เกิดความเสียหายต่อปลาในแม่น้ำเป็นอย่างมาก ส่งผลให้ชาวบ้านทุกข์ยากไปด้วย ตนมาลูกทั้งหมด 8 คน เลี้ยงลูกมาได้ก็ด้วยปลาจากแม่น้ำมูน ก่อนมีเขื่อนหมู่บ้านก็ไม่เคยเกิดความวุ่นวาย ชาวบ้านอยู่กันอย่างสงบสุขมาโดยตลอด ถ้าเป็นไปได้ อยากให้เอาเขื่อนทิ้งไปเลย นายเชยกล่าวในที่สุด

ในช่วงบ่าย ได้มีกลุ่มชาวบ้านเดินทางจากอ.ราษีไศล จ.ศรีสะเกษ อ.รัตนบุรี จ.สุรินทร์ อ.โพนทราย จ.ร้อยเอ็ด อ.กันทรารมย์ จ.ศรีสะเกษ นำโดย นางผา กองธรรม จำนวน 33 คันรถ ประมาณ 800 คน มาร่วมงาน นอกจากนี้ยังมีชาวบ้านจากกลุ่มเครือข่ายชุมชนแออัด จังหวัดอุบลราชธานีเข้าร่วมด้วย โดยได้นำวงดนตรี "สะเลเต" มาขับกล่อมกลุ่มชาวบ้านที่กำลงประชามติด้วย

นางผา กล่าวว่า ที่เดินทางมาร่วมลงประชามติในครั้งนี้เพราะเห็นว่า การเปิดเขื่อนปากมูล ก็ได้ทำให้ชาวบ้าน ชุมชนที่อยู่เหนือขึ้นไปได้รับประโยชน์เช่นเดียวกัน ปลาที่ขึ้นจากแม่น้ำโขง คนอ.ราษีไศล อ.โพนทราย และที่อื่นๆ ก็ได้กินปลาด้วย ดังนั้นพวกตนจึงรวมกลุ่มกันเพื่อมาร่วมสนับสนุนให้เปิดเขื่อนปากมูลถาวรต่อไป

 
 

สมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต   138/1 หมู่ 4 ต.สุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่   50200
Living River Siam Association  138 Moo 4, Suthep, Muang, Chiang Mai, 50200   Thailand
Tel. & Fax.: (66)-       E-mail : admin@livingriversiam.org

ข้อมูลในเวปนี้สามารถนำไปเผยแพร่ได้โดยอ้างอิงแหล่งที่มา