"แม่น้ำโขง"วิกฤตหนักน้ำแห้งผิดปกติ เรือล่อง"เชียงของ-หลวงพระบาง"หยุดวิ่ง นักท่องเที่ยวตกค้างอื้อ
มติชนออนไลน์ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553
ลำน้ำแม่น้ำโขงแห้งขอดสุดผิดปกติเป็นประวัติการณ์ ชาวไทย-ลาวเดือดร้อนหนักบอกไม่เคยเจอเหตุการณ์เช่นนี้มาก่อน หาปลา-ทำประมงไม่ได้ งดล่องเรือเชียงของกับหลวงพระบาง นับ 300 ลำ คาดจีนสร้างเขื่อนกักน้ำไปหมดโดยไม่บอกให้ทราบล่วงหน้า
เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ นายจีรศักดิ์ อินทยศ ผู้ประสานงานเครือข่ายอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง เปิดเผยว่า ขณะนี้เรือโดยสารขนาดใหญ่ที่วิ่งระหว่าง อ.เชียงของ จ.เชียงราย ถึงหลวงพระบาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) ต้องหยุดวิ่งเพราะบริเวณบ้านปากแบ่ง แขวงอุดมไชย มีน้ำตื้นเขิน และมีเรือโดยสารล่ม เมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา เนื่องจากล่องน้ำเปลี่ยนจากกรณีน้ำในแม่น้ำโขงปีนี้แห้งผิดปกติ ซึ่งไม่เคยเป็นเช่นนี้มานานนับสิบๆ ปี โดยเชื่อว่าเป็นเพราะเขื่อนต้นน้ำในสาธารณรัฐประชาชนจีนกักเก็บน้ำไว้และไม่ยอมปล่อยน้ำลงมา
นายจีรศักด์ กล่าวว่า ขณะนี้ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ริมแม่น้ำโขงต่างเดือดร้อน เพราะระบบนิเวศเปลี่ยน ทำให้หาปลาไม่ได้ เห็นได้จากการที่มีดอนหินและดอนทรายจำนวนมากโผล่พ้นน้ำ โดยมีขนาดพื้นที่ใหญ่ขึ้น และยังมีสันดอนใหม่ๆ ให้เห็นทั่วไป เช่น ที่บ้านปากอิง แม้กระทั่งในบริเวณบ้านเมืองกาญจน์ อ.เชียงของ
"เท่าที่คุยกับชาวบ้านต่างบอกว่าน้ำแห้งผิดปกติ เพราะในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ของทุกปีน้ำจะไม่แห้งถึงขนาดนี้ แม้กระทั้งถึงเดือนเมษายนปีก่อนๆ ซึ่งเป็นช่วงแล้งที่สุด ก็ยังไม่แห้งขนาดนี้ แต่ปีนี้แค่เดือนกุมภาพันธ์ก็แห้งแล้ว หากถึงเดือนเมษายนยังนึกไม่ออกว่าจะเป็นอย่างไร" นายจีรศักดิ์ กล่าวและว่า ขณะนี้การเดินเรือสัญจรทั่วไปต่างต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ เพราะร่องน้ำเดิมได้เปลี่ยนไปมาก ซึ่งในอดีตชาวบ้านต่างมีรายได้จากการหาปลาแล้วไปลงทุนภาคเกษตร แต่เมื่อการประมงมีปัญหา ทำให้วงจรถูกตัดขาด และวิถีชีวิตชุมชนต่างได้รับผลกระทบกันถ้วนหน้า ล่าสุดเรือสินค้าที่เชียงแสนต้องหยุดวิ่งทั้งหมด และจอดอยู่หลายสิบลำ ส่วนนักท่องเที่ยวต้องใช้เส้นทางอื่น แม้เรือเร็วจะยิ่งวิ่งได้อยู่แต่ถูกจำกัดผู้โดยสารจากเดิม 6-8 คน เหลือเพียง 4 คน ทำให้ธุรกิจท่องเที่ยวเกิดปัญหามาก เพราะนักท่องเที่ยวไม่รู้ข่าวล่วงหน้าและตั้งใจมาล่องเรือไปหลวงพระบาง ทำให้ต้องเปลี่ยนเส้นทางไปทางรถแทน ซึ่งไม่สะดวกเพราะกำลังก่อสร้างถนน
ด้านนางปิ่นแก้ว บุญวาส ชาวบ้านปากอิงใต้ซึ่งอยู่ริมแม่น้ำโขง อ.เชียงของ จ.เชียงราย กล่าวว่า ปีนี้น้ำโขงแห้งมาก อยู่ที่นี้มาตั้งแต่ปี 2517 ยังไม่เคยเห็นน้ำในแม่น้ำโขงแห้งขนาดนี้ และฤดูแล้งนี้มีสันดอนทรายที่ปากอิงเกิดขึ้นยาวหลายร้อยเมตร
ทั้งนี้จากการสอบถามเจ้าของเรือโดยสารชาวลาว ทุกคนต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่าไม่เคยเจอเหตุการณ์ที่น้ำในแม่น้ำโขงแห้งขนาดนี้ ล่าสุดทางการลาวได้มีคำสั่งห้ามเรือโดยสารระหว่างเชียงของและหลวงพระบางวิ่ง และก่อนหน้านี้ได้สั่งห้ามเรือบรรทุกสินค้าวิ่งมาแล้ว ทำให้เรือโดยสารทั้งหมดกว่า 300 ลำ ต้องหยุดเดินเรือ และมีนักท่องเที่ยวต่างชาติจำนวนมากต้องตกค้างอยู่ที่หลวงพระบาง เพราะไม่ทราบล่วงหน้ามาก่อนว่าจะมีการเลิกเดินเรือ
คนขับเรือลาวรายหนึ่ง กล่าวว่า ขณะนี้ชาวบ้านที่ปากแบ่งได้รับความเดือดร้อนอย่างหนัก เพราะเป็นจุดพักค้างคืนของการล่องเรือระหว่างเชียงของและหลวงพระบาง ซึ่งล่าสุดชาวบ้านเพิ่งกู้เงินมาติดตั้งระบบไฟฟ้า โดยหวังว่าในช่วงนี้จะมีรายได้จากนักท่องเที่ยวอย่างเป็นกอบเป็นกำ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ขณะนี้เขื่อนแม่น้ำโขงทางตอนบนในมณฑลยูนนานของจีน ก่อสร้างเสร็จแล้ว 4 แห่ง แห่งล่าสุดคือ เขื่อนเสี่ยวหวาน ขนาดความสูง 300 เมตร และเป็นเขื่อนที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาคนี้ โดยมีกำลังผลิตไฟฟ้า 4,200 เมกกะวัตต์ ความจุอ่างเก็บน้ำ 14,560 ล้านลูกบาศก์เมตร โดยเริ่มกักเก็บน้ำแล้วตั้งแต่เดือนนตุลาคม 2552 ทั้งนี้ก่อนหน้านี้เมื่อเดือนสิงหาคม 2551 ประชาชนริมแม่น้ำโขงทางตอนบนของประเทศไทยและ สปป.ลาว ต่างได้รับความเดือนร้อนจากน้ำท่วมใหญ่ ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นการระบายน้ำจากเขื่อนในจีน หลังจากเกิดฝนตกหนักติดต่อกันหลายวันโดยไม่มีการแจ้งล่วงหน้าให้ประชาชนท้ายน้ำทราบ |
