พื้นที่บริเวณแม่น้ำไฮ
และแม่น้ำหินบูนตอนล่าง
น้ำในแม่น้ำเทินได้ถูกผันผ่านจากอาคารผลิตไฟฟ้า
( Power House ) คลองส่งน้ำ
และอ่างพักน้ำ
แล้วลงไปสู่แม่น้ำ
ไฮซึ่งปรกติเป็นเพียงลำน้ำเล็กๆและไหลในบางฤดูกาลเท่านั้น
แม่น้ำไฮมีระยะทางหลาย
กิโลเมตรจน
ไปบรรจบกับน้ำหิน
บูนซึ่งไหลต่อไปเป็นระยะทางประมาณ
80 กิโลเมตรจนไปบรรจบกับแม่-
น้ำโขง
ถึงแม้จะมีหมู่บ้านหลายหมู่บ้านตั้งอยู่
ตลอดริมฝั่งแม่น้ำทั้งสองนี้
แต่มีเพียงบางหมู่บ้านเท่านั้นที่ตั้งอยู่
ใกล้กับโครงการและใต้ลงไปบริเวณปากแม่น้ำไฮกับแม่น้ำ
หินบูนที่ทางโครงการและธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย
(ADB)ระบุว่าเป็นหมู่บ้านที่จะได้รับผลกระทบโดยตรงจากโครงการ
การสัมภาษณ์ได้ยืนยันว่าชาว
บ้านจากหมู่บ้านน้ำสนานตลอดทางลงไปถึงแม่น้ำโขงก็กำลังประสบกับปัญหาความเดือดร้อน
จากโครงการ
อำเภอเมืองหินบูน
ตั้งอยู่ใต้ลงไปไม่ไกลจากจุดที่ทางหลวงหมายเลขที่
13 ตัดกับแม่น้ำหินบูนใน
จังหวัดคำม่วน
ประชาชนจำนวนมากที่นี่เป็นข้าราชการในตัวอำเภอหินบูน
ถึงแม้ว่าพื้นที่นี้จะอยู่ไกลออกไป
จากโครงการทางตอนล่างของ
แม่น้ำ
พวกเขาก็ยังได้รับผลกระทบจากการลดลงของปลาและกำลังเป็นกังวล
ถึงคุณภาพน้ำในแม่น้ำหินบูน
หมู่บ้านสอง
ห้องก็เป็นหมู่บ้านหนึ่งซึ่งตั้งอยู่บริเวณนี้บนฝั่งด้านซ้ายของแม่น้ำ
หินบูนไม่ไกลจากตัวอำเภอมากนัก
การจับปลาเป็นเรื่องที่ยากมากขึ้นในปัจจุบัน
เนื่องจากเขื่อนได้ปล่อยน้ำลงมาซึ่งไหลแรงและขุ่น
มากทำให้ปลา
หนีไปเกือบจะหมดอาจจะมากถึง
90 %
เมื่อก่อนนี้พวกเราหาปลากันหมดแต่เดี๋ยวนี้มันทำให้
เราเสียเวลาเปล่าๆ
ทุกวันนี้แม้
แต่ในตลาดก็ยังหาปลาจากแม่น้ำหินบูนแทบจะไม่ได้
ตั้งแต่เขื่อนปล่อยน้ำออก
มาราคาปลาแพงขึ้นไปเท่าหนึ่ง
เราเห็นแต่
ปลาตัวเล็กๆจากแม่น้ำเล็กๆเหนือน้ำขึ้นไปแถวหมู่บ้านหนองบัว
ซึ่งพวกเขาก็หาปลาอยู่เหมือนกัน
พวกชาวบ้านแต่ก่อน
จะมาขายปลาในตลาดแต่เดี๋ยวนี้เราไม่เห็นพวกเขาเลย
ข้อคิดเห็นจากข้าราชการ 3
ครอบครัวในอำเภอหินบูน
เมื่อวันที่ 4 มีนาคม พ.ศ.2541
แต่ก่อนข่อยเคยจับปลาได้วันละ
3 - 4
กิโลกรัมเมื่อเขื่อนได้ปล่อยน้ำลงมาตอนนี้จับปลาได้อย่าง
มากแค่วันละ 1-2 กิโลกรัม
หญิงชาวประมงที่หาปลาในแม่น้ำหินบูน
ที่หมู่บ้านสองห้อง
เมื่อวันที่ 4 มีนาคม พ.ศ.2541
หมู่บ้านวังดาว( Ban Vang Dao )
ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำหินบูนใต้ลงไปจากจุดบรรจบของแม่น้ำไฮกับ
แม่น้ำหินบูน รายงานขององค์กร FIVAS
เมื่อปี พ.ศ. 2539
ได้กล่าวถึงความสำคัญของการประมงที่มีต่อ
หมู่บ้านนี้
ความกังวลของชาวบ้าน
เรื่องน้ำท่วม
และความหวังของพวกเขาต่อผลประโยชน์ที่จะเกิดจาก
โครงการ เช่น
เรื่องการชลประทานและปลาที่จะมีให้จับ
มากขึ้น
เหนือขึ้นไปจากจุดที่บรรจบกับแม่น้ำไฮ
น้ำ
ในแม่น้ำหินบูนในฤดูแล้งจะไหลอย่างช้าๆและใสสะอาดแต่ที่หมู่บ้าน
วังดาวใต้ลงไปไม่ไกลจากจุดที่ตัดกับแม่น้ำไฮ
นี้น้ำจะมีลักษณะขุ่นและไหลเร็วมาก
ในช่วงการพูดคุยอย่างไม่เป็นทางการ
กับผู้ศึกษา ชาวบ้าน ประมาณ
15
คนได้พูดถึงปัญหาที่กำลังเกิดขึ้นจากโครงการ
ก่อนที่เขื่อนจะปิดและน้ำเอ่อท่วมขึ้นมาในฤดูแล้งพวกเราจะกินน้ำจากบ่อริมฝั่งแม่น้ำ
และในหน้า ฝนเราก็มีน้ำ
จากลำธารอื่นๆใกล้เคียง
แต่ตอนนี้บ่อน้ำถูกน้ำขุ่นๆพวกนั้นท่วมหมดแล้วเราต้องเดินทางไป
ไกลเพื่อหาน้ำกิน
พวกโครงการ
บอกกับพวกเราว่าเขาจะจ่ายเงินให้กับเรา
200,000 กีบ ( ประมาณ 80 เหรียญ
สหรัฐ )
สำหรับการขุดน้ำบาดาลแต่จนถึงทุก
วันนี้เราก็ยังไม่ได้รับเงินเลยถึงแม้เราจะได้ไปทวงถามหลายต่อ
หลายครั้ง
แม้แต่ในวันนี้ผู้ใหญ่บ้านของเราก็ได้ไปที่ตัว
โครงการเพื่อถามอีกครั้ง
แต่ตอนนี้เรารู้แล้วว่าเงินแค่
2
แสนกีบนั้นมันไม่เพียงพอกับการขุดน้ำบาดาล
ชาวบ้านที่หมู่บ้าน
วังดาว เมื่อวันที่ 2 มีนาคม
พ.ศ. 2541
ปลามันหายไปหมดแล้ว
เมื่อปีก่อนมันยังมีเยอะอยู่เลย
เรากินปลาเกือบทุกวันและบางส่วนเราก็เอา
ไปขาย แต่
ทุกวันนี้แย่หนักจริงๆ
ปลาหายไปเกือบหมดประมาณ 90 %หรืออาจจะมากกว่านี้ด้วยซ้ำ
การหา
ปลาแถวเหนือขึ้นไปจาก
ปากแม่น้ำไฮดีกว่าแถวนี้
แต่หมู่บ้านอื่นเขาก็ทำอยู่ก่อนแล้วมันเลยยากที่เราจะไปหา
ปลาที่นั่นอีก
ชาวบ้านที่หมู่บ้านวังดาว
เมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2541
ในหลายปีที่ผ่านมาเรามีปัญหาหนักเรื่องน้ำท่วมในบางทีน้ำท่วมล้นตลิ่งจนเข้ามาในบ้านเรา
แต่ทุก วันนี้เราเป็น
ห่วงว่ามันจะแย่กว่าเก่าด้วยซ้ำ
นาข้าวเราที่นี่ตอนที่น้ำยังไม่ท่วมเราทำนาได้ผลดีมาก หลายคน
ต้องการที่จะย้ายแต่เราก็ไม่รู้
จะทำอย่างไร
เราอยากย้ายไปอยู่ตอนบนแต่ทางการบอกว่าให้ดูรอไปก่อน
ชาวบ้านที่อยู่บ้านวังดาวเมื่อวันที่
2 มีนาคม พ.ศ. 2541
ในหน้าแล้งทุกปีเราจะทำสวนผักตามฝั่งแม่น้ำหินบูนซึ่งตอนนี้ถูกน้ำท่วมไปหมดแล้ว
เราพยายาม ที่จะทำสวน
ผักในที่ดินที่ไกลออกไปทางโน้นแต่ว่ามันต้องใช้เวลานานเหมือนกันและที่มันก็มีไม่มาก
ชาวบ้านที่หมู่บ้านวังดาวเมื่อวันที่
2 มีนาคม พ.ศ. 2541
หมู่บ้านเราก็เจอปัญหาในสภาพเดียวกัน
พวกโครงการได้บอกกับพวกเราว่าจะช่วยเหลือเรื่องน้ำ
การขุดน้ำ
บาดาลและท่อน้ำก่อนที่เขื่อนจะปล่อยน้ำแต่ว่าจนมาถึงตอนนี้น้ำมันก็ได้ท่วมขึ้นมาแล้วแต่เราก็ยังไม่ได้รับอะไร
เลย เราถูก พวกเขาหลอก
อย่างนี้มันไม่ยุติธรรมเลยคุณคิดว่ายังงั้นมั้ย
ชาวบ้านจากหมู่บ้าน
ดอนซึ่งตั้งอยู่ไกลไปทางใต้ตามลำน้ำจาก
หมู่บ้านวังดาวซึ่งได้ให้สัมภาษณ์ที่บ้านวังดาวเมื่อวันที่
2 มีนาคม พ.ศ. 2541
|
