วันนี้ 15 มีนาคม 2559 ที่แม่น้ำแม่แงะ ใกล้จุดบรรจบแม่น้ำสาละวินบริเวณชายแดนไทย-พม่า ชาวบ้านตำบลแม่คง ตำบลเสาหิน อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน จำนวนกว่า 200 คนร่วมจัดกิจกรรมบวชป่า โดยมีหน่วยงานราชการและองค์กรอนุรักษ์เข้าร่วมด้วย อาทิ เจ้าหน้าที่หน่วยรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสาละวิน หน่วยแม่แงะ เจ้าหน้าที่ทหารพราน เครือข่ายการจัดการทรัพยากรลุ่มน้ำสาละวิน

นายสายันต์ บำรุงพนัส ผู้ใหญ่บ้านโพซอ กล่าวว่า แม่น้ำแม่แงะ เป็นแม่น้ำสาขาของแม่น้ำสาละวินซึ่งมีไม้สักจำนวนมาก เป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ แต่ช่วงหนึ่งก็มีปัญหาการลักลอบตัดไม้ในป่า ระยะหลังชาวบ้านเริ่มมีความวิตกกรณีไม้สักถูกลักลอบตัด จึงคิดโครงการอนุรักษ์ขึ้นมาใหม่ โดยเริ่มปลูกไม้สักเพิ่มในบริเวณศูนย์อพยพเก่า ที่เพิ่งย้ายออกไปราวปี 2541 ไม้สักริมน้ำแม่แงะจึงมีอายุยังไม่มากนัก ปีนี้เป็นโอกาสดีและเป็นช่วงรณรงค์หยุดเขื่อนโลก ชาวบ้านจึงร่วมกันบวชป่าสักรุ่นใหม่ และประกอบพิธีกรรมตามความเชื่อของแต่ละศาสนา(พุทธ คริสต์) เพื่อให้ปกปกปักรักษาป่าสัก อันเป็นไม้สำคัญที่ถูกขบวนการลักลอบตัดไม้พยายามบุกรุกมากที่สุด ส่วนตัวหวังว่าการบวชป่าครั้งนี้เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีของการปกป้องป่าสักรุ่นเยาว์ให้แก่คนรุ่นหลังได้พึ่งพาอาศัย

นายสายันต์ กล่าวด้วยว่า นอกจากป่าที่สมบูรณ์แล้ว แม่น้ำแม่แงะ ยังเป็นพื้นที่อพยพของพันธุ์ปลาสาละวินที่สำคัญด้วย ครั้งหนึ่งชาวบ้านหลายที่นิยมเอาตาข่าย หม่อง และอุปกรณ์จับปลามาวางดักไว้ที่ปากน้ำแงะ เพื่อจะได้ล่าปลาได้จำนวนมาก ในฤดูการอพยพ ส่งผลให้คนที่อยู่เหนือจุดบรรจบระหว่างแม่น้ำแม่แงะและสาละวินเดือดร้อน ไม่ได้ปลากินเหมือนที่อื่น หลายหมู่บ้านจึงประชุมวางแผนกันใหม่โดยกันเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลาไว้เป็นระยะทาง1 กิโลเมตร จากจุดบรรจบกับแม่น้ำสาละวินเพื่อห้ามไม่ให้ชาวประมงหาปลาแบบล้างผลาญ และตัดโอกาสหมู่บ้านอื่น ซึ่งนับเป็นความร่วมมือระหว่างสองตำบลที่ได้ผลดี

ขณะที่นายพาเซ ประกอบกุศล หมอทำขวัญต้นไม้ กล่าวว่า วันนี้ปกาเกอะญอถือฤกษ์สร้างศาลเจ้าที่ในป่าใต้ต้นไม้ที่มีชื่อเรียกท้องถิ่นว่า “ต้นบันได” คาดว่าอายุมากกว่า100ปี เพื่อให้เจ้าที่ได้อาศัยอยู่และคุ้มครองป่าไม้สัก กับไม้ประดู่ โดยเหตุผลที่ตนเลือกทำพิธีใต้ต้นไม้ดังกล่าว เพราะบรรพบุรุษเชื่อว่าไม้บันไดนี้เป็นทางเชื่อมขึ้นสู่ก้าวที่ดี ที่มั่นคง ที่สูงขึ้น เจ้าที่จะได้เฝ้าระวังไม้อายุน้อยซึ่งโตทีหลังได้ ความเชื่อนี้ปกาเกอะญอรุ่นเก่าจะเลือกไม้ที่มีความสูงที่สุดประกอบพิธีสร้างศาล และส่วนตัวหวังว่ารุ่นลูกหลานจะมีกิจกรรมเซ่นเจ้าที่ บวชป่า และสืบชะตาแม่น้ำต่อไป

อนึ่งภายในงานชาวบ้านนับถือพุทธได้ร่วมกันบวชป่าสัก ส่วนชาวคริสต์สวดอธิษฐานขอพรพระเจ้ารักษาแม่น้ำป่าไม้ และสร้างความรัก. ความสามัคคีระหว่างชุมชนเพื่อพัฒนาป่าไม้ลุ่มน้ำสาละวินชายแดนไทย-พม่าอันอุดมสมบูรณ์ต่อไป