eng homeabout usmekong riversalween rivermun riverthai baan researchpublication
 

เขื่อนในรัฐฉานและพรมแดนไทย-พม่า

  1. ข้อมูลพื้นฐาน
  2. ประมวลกิจกรรมและภาพ
  3. บทความโดยโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต
  1. ข่าวและรายงาน โดยโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต
  2. ข่าวจากสื่อต่างๆ
  3. บทความจากสื่อต่างๆ
  4. แถลงการณ์และจดหมาย
 

แม่น้ำสาละวินเป็นแม่น้ำนานาชาติที่ยาว ที่สุดสายสุดท้ายในภูมิภาคอุษาคเนย์ ที่ยังคงไหลอย่างอิสระ สาละวินมีต้นกำเนิดจากการละลาย ของหิมะบริเวณที่ราบสูงธิเบต เหนือเทือกเขาหิมาลัย แม่น้ำสาละวินไหลลงสู่มลฑลยูนนาน ประเทศจีน ที่ซึ่งเรียกสายน้ำนี้ว่า นู่เจียง จากนั้นก็ไหลต่อเข้าสู่แผ่นดินเขต ประเทศพม่าผ่านรัฐฉาน รัฐคะยา ก่อนที่จะกลายเป็นแม่น้ำกั้นพรมแดน ระหว่างไทยกับพม่าที่จังหวัด แม่ฮ่องสอน ตรงข้ามกับรัฐกะเหรี่ยง

หลังจากไหลกั้นพรมแดนไทยกับพม่า ๑๑๘ กิโลเมตร จึงไหลลงมาบรรจบกับแม่น้ำเมย ที่บ้านสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน หลังจากนั้นแม่น้ำสาละวินจึงไหลวกกลับเข้าประเทศพม่า และไหลลงสู่มหาสมุทรอินเดียที่อ่าวเมาะตะมะ ที่รัฐมอญ รวมระยะทางทั้งหมด ๒,๘๐๐ กิโลเมตร นับเป็นแม่น้ำสายที่ยาวเป็นอันดับที่ ๒๖ ของโลก

ลุ่มน้ำสาละวินเป็นบ้านของกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ กว่า ๑๔ กลุ่มทั้งในจีน พม่า และไทย ปัจจุบันลุ่มน้ำแห่งนี้เป็นเป้าหมายของโครงการเขื่อนมากมาย ได้แก่เขื่อนชุด ๑๓ แห่งในเขตจีน เขื่อนท่าซางในรัฐฉาน และเขื่อนสาละวินบนพรมแดนไทย-พม่า

นิทานจากบ้านสบเมย : แห่งลุ่มน้ำสาละวิน

นานมาแล้ว มีเจ้าเมืององค์หนึ่งจะตึกแค (กั้นน้ำ) จับปลาตัวใหญ่ในแม่น้ำ สาละวินให้ลูกที่อยากกินปลา ปลาตัวนี้ใหญ่มาก ส่วนหัวของปลาอยู่โจโหละกุย ในเขตสาละวินตอนกลาง ตัวยาวลงไปส่วนหางอยู่ถึงแจแปนทีลอซู (น้ำตกใหญ่ในเขตพม่าก่อน สาละวินไหลงสู่อ่าวเมาะตะมะ) แต่หากน้ำมันจากปลาตัวนี้หลั่งลงพื้น แผ่นดินจะลุกเป็นไฟ และชาวบ้านก็กังวลว่าน้ำจะท่วมบ้านแล้ว จะหนีไปไหน มารชื่อมะกอลีจึงมาขัดขวางการตึกแค โดยครั้งแรกไปบอกท่านเจ้าเมือง

“ลูกเราตาย ช่วยไปทำศพให้หน่อยเถิด” มารว่า  เจ้าเมืองที่กำลังจะกั้นน้ำสาละวินอยู่ก็ตอบมา “ลูกตายไปก็มีลูกใหม่ได้” ไม่สนใจเจ้ามารมะกอลี   ต่อมาเจ้ามารก็กลับมาใหม่บอกไป “เมียเราตาย ช่วยไปทำศพให้หน่อยเถิด”   เจ้าเมืองตอบกลับมา “เมียตายก็หาเมียใหม่ได้” พลางกั้นน้ำต่อไป  ในครั้งที่สามเจ้ามารมะกอลีมาบอกเจ้าเมืองว่า “แม่เราตาย ช่วยไปทำศพให้หน่อยเถิด”  เจ้าเมืองไม่รู้จะตอบไปอย่างไร จึงต้องเลิกกั้นน้ำ ตามเจ้ามะกอลีกลับไปยังเมือง แต่ก็พบว่าทุกคนยังอยู่ครบ เจ้าเมืองจึงไม่ได้กั้นน้ำสาละวิน และชาวบ้านก็ได้อยู่กันอย่างปรกติสุขเรื่อยมา

ข้อมูลพื้นฐาน

 

กิจกรรมของเราและ ประมวลภาพ

ชาวบ้านกลุ่มชาติพันธุ์ลุ่มน้ำสาละวิน ร่วมกันประกาศจุดยืนของชุมชนสาละวิน ไทย-พม่า ว่าไม่ต้องการเขื่อนบนแม่น้ำ สาละวินเมื่อวันที่ ๑๔ มีนาคม ๒๕๔๙

การอ่านคำประกาศลุ่มน้ำสาละวิน
เนื่องในโอกาศวันหยุดเขื่อนโลก

ชาวบ้านสาละวิน ร่วมออกรายการ เวทีสาธารณะ TPBS
ร่วมกับรัฐมนตรีสาทิตย วงศ์หนองเตย และคุณสุนี ไชยรส
วันเสาร์ที่ 28 พย. 52 เวลาบ่ายสองโมง

บทความโดยโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต  

         งานเขียนที่ได้รับการตีพิมพ์

  1. การเดินทางไกลของ “พ่อหลวงนุ” จากสาละวินสู่อาเซียน มติชน 18 ตค. 52  โดย เพียรพร ดีเทศน์   โครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต
  2. เขื่อนสาละวินและคลื่นผู้ลี้ภัยกะเหรี่ยงที่ชายแดนท่าสองยาง  อาทิตย์ ธาราคำ เนชั่นสุดสัปดาห์ 10 กรกฎาคม 2552
  3. จับตาเขื่อนสาละวิน รุกแรงในความเงียบ อาทิตย์ ธาราคำ ตีพิมพ์ในสาละวินโพสต์ ฉบับที่ ๔๔ (๑ มกราคม - ๑๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๑)
  4. ฤดูกาลแห่งความอุดม ในหุบเขาสาละวิน  ข่าวสด 31 ตค. 49 เพียรพร ดีเทศน์ โครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต
  5. ชะตากรรมบนแผ่นดินสงครามแห่งรัฐกะเหรี่ยง  อาทิตย์ ธาราคำ โครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต ตีพิพม์ในกรุงเทพธุรกิจ ๘ สค. ๔๙
  6. คลื่นมนุษย์ระรอกใหญ่ และแสงดาวเหนือสาละวิน   มติชนรายวัน ๓๐ เม.ย. ๔๙    โดย อาทิตย์ ธาราคำ
  7. “ลักไก่” สร้างเขื่อนสาละวินในพม่า??  อาทิตย์ ธาราคำ  เครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ตีพิมพ์ในมติชนรายวัน ๒๒ มกราคม ๒๕๔๘
  8. ก่อนค่ำริมน้ำสาละวิน   สุมาตร ภูลายยาว searin  ตีพิมพ์ครั้งแรก กรุงเทพธุรกิจ ๑๖ มีนาคม ๔๘
  9. สัญจรสู่สาละวิน : เยือนถิ่นแม่น้ำตะวันตก  สุมาตร ภูลายยาว searin   ตีพิมพ์ใน กรุงเทพธุรกิจ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๔๗
  10. คิดให้ดีก่อนสร้างเขื่อนสาละวินในพม่า  อาทิตย์ ธาราคำ  searin   กรุงเทพธุรกิจ 10 ธค 48
  11. ปัดฝุ่นเขื่อนสาละวิน   เปิดพรมแดนไทย -  พม่า (และจีน) ตีพิมพ์ในสยามรัฐสัปดาห์วิจารณ์
  12. สร้างเขื่อนสาละวินในพม่า  ซื้อไฟฟ้าแถมผู้ลี้ภัย    ตีพิมพ์ในนิตยสารสารคดี

         งานเขียนอื่นๆ

  1. บันทึกคนเดินทาง : เก็บแผ่นดินที่สิ้นชาติ : ความฝันของชาวกะเหรี่ยงบนฟากฝั่งสาละวิน เรื่อง/ภาพ อาทิตย์ ธาราคำ
  2. ความเสี่ยงจากการลงทุนสร้างเขื่อนในพม่า อาทิตย์ ธาราคำ
  3. เขื่อนสาละวิน : โศกนาฏกรรมแห่งสายน้ำและชาติพันธุ์   โครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต กันยายน ๒๕๔๙
  4. โพธาดา-หม่อลา ผู้รักษาวิถีพอเพียงแห่งป่าสาละวิน  เพียรพร ดีเทศน์ 
  5. บันทึกจากป่าเขา เรื่องเล่าของคนอยู่ป่า   โดย เดเด
  6. อาวุธสงครามที่เรียกว่าเขื่อนสาละวิน อาทิตย์ ธาราคำ
  7. อดีต ปัจจุบัน และอนาคตของผู้คนสาละวิน อนุชิต สิงห์สุวรรณ นิสิตฝึกงาน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
  8. รอยยิ้มกลางลมแล้ง ที่หุบเขาชายแดนตะวันตก  เพียรพร ดีเทศน์  เครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  9. สาละวิน : เขื่อนใต้ปลายกระบอกปืน    อาทิตย์ ธาราคำ   เครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  10. วิถีแห่งป่าของคนอยู่ป่า   เพียรพร ดีเทศน์    เครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  11. ทุนทางธรรมชาติและวัฒนธรรม  ลุ่มน้ำโขง-สาละวิน  เพียรพร ดีเทศน์  searin
  12. “โป่ง” ความเชื่อเพื่อการอนุรักษ์สัตว์ป่า ของชุมชนปกากะญอ  โดย สุมาตร ภูลายยาว searin
  13. โรงเรียนแม่น้ำกลางป่าสาละวิน  เพียรพร ดีเทศน์ searin
  14. หมู่บ้านริมห้วย กลางป่าสาละวิน  อาทิตย์ ธาราคำ เครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวัน ออกเฉียงใต้
  15. ก่อนจะถึงวันสุดท้าย เมื่อสายน้ำสาละวินจะถูกล่ามโซ่ เรื่องและภาพ อาทิตย์ ธาราคำ เครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  16. ทุ่งสีทองของชาวบ้านสาละวิน เพียรพร ดีเทศน์ เครือข่ายแม่น้ำเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
  17. แปลงผักบนหาดทราย ของขวัญจากสายน้ำสาละวิน โดย เพียรพร ดีเทศน์ searin (PDF 151 KB)
  18. เขื่อนสาละวิน เบื้องหน้า ไฟฟ้าราคาถูก เบื้องหลัง ธุรกิจและการล่าฝันของนักสร้างเขื่อน  โดย ไชยณรงค์ เศรษฐเชื้อ Searin

ข่าวและรายงาน โดยโครงการแม่น้ำเพื่อชีวิต   

  1. แถลงการณ์ เรียกร้องสร้างกลไกความร่วมมือระหว่างชุมชนและภาครัฐในการปกป้องป่าสาละวิน เร่งดำเนินการจับกุมผู้กระทำความผิด เครือข่ายประชาชนลุ่มน้ำภาคเหนือ 1 พ.ค. 57 
  2. ชาวบ้าน/ภาคประชาสังคมรวมตัวหน้าทำเนียบยื่นหนังสือนายก ถึงเวลารัฐบาลต้องสั่งกฟผ. ระงับเขื่อนฮัตจี!  23 พฤศจิกายน 2552
  3. แถลงการณ์เครือข่ายปกป้องแม่น้ำสาละวิน (Salween Watch) กรณีระเบิดค่ายคนงานกฟผ. ที่จุดสร้างเขื่อนฮัตจีในพม่า ๕ กันยายน ๒๕๕๐
  4. ทั่วโลกร่วมต้านเขื่อนสาละวิน  ๒๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐

ข่าวจากสื่อต่างๆ 

บทความจากสื่อต่างๆ

  1. ผู้หญิงแห่งสายน้ำ เพียรพร ดีเทศน์   กรุงเทพธุรกิจ จุดประกาย 31 มีค 53
  2. เขื่อนฮัตจี... ระเบิดเวลาผู้อพยพลูกต่อไป   กรุงเทพธุรกิจ 5 มีค 52   โดย: มนตรี จันทวงศ์
  3. เกาะติดชายแดนพม่า ทุนไทยดอดสร้างเขื่อนสาละวิน-ตะนาวศรี  เนชั่นสุดสัปดาห์ ๒๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๑
  4. หนังสือสาละวิน สายน้ำ3แผ่นดิน  ข่าวสดรายวัน  05 ตุลาคม 2551
  5. พม่า-ไทย 'บวชป่าสาละวิน' ขับไล่หายนะจากเขื่อน  ไทยโพสต์ 1 มิถุนายน 2551
  6. บวชป่าต้านเขื่อน "สาละวิน" ภาสกร จำลองราช มติชนรายวัน 18 พค 51
  7. 6 เขื่อนสาละวิน ย่ำยีลุ่มน้ำ-ชนกลุ่มน้อย  ณัฐพงษ์ บุณยพรหม   ข่าวสด  4 พย 50
  8. เด็กหยุดเขื่อน!!! คืนชีวิตสาละวิน   เชตวัน เตือประโคน    มติชน  2 พย 50
  9. ชน"ท่าตาฝั่ง" การต่อสู้เพื่อ"สาละวิน"   มติชน 28 ตค 50
  10. แขนข้างขวาชื่อสาละวิน : (๒,๘๐๐ กิโลเมตรแห่งความลึกลับของแม่น้ำใหญ่ สายสุดท้ายที่ยังปลอดเขื่อน) นิตยสาร สารคดี ฉบับที่ 267 พฤษภาคม 2550
  11. รายงานพิเศษ : ไปเรียนรู้ ‘คุณค่าสาละวิน’ ก่อนเผชิญหายนะที่ชื่อว่า ‘เขื่อน’ (ตอนจบ)
  12. รายงานพิเศษ: ไปเรียนรู้ “คุณค่าสาละวิน” ก่อนเผชิญกับความหายนะที่ชื่อว่า “เขื่อน” (2)
  13. รายงานพิเศษ : ไปเรียนรู้ ‘คุณค่าสาละวิน’ ก่อนเผชิญหายนะที่ชื่อว่า ‘เขื่อน’ (1) 
  14. ตอนจบ...สายน้ำแห่งเส้นขอบแดน   จันลอง ฤดีกาล ข่าวประชาไท
  15. แกะรอย...เขื่อนสาละวินชายแดนไทย-พม่า : ตอนที่1   จันลอง ฤดีกาล ข่าวประชาไท
  16. เสียงเพรียกจากสาละวิน...ความจริงเบื้องหลังเขื่อน   กฤนกรรณ สุวรรณกาญจน์   ไทยเอ็นจีโอ
  17. ชะตากรรม "คนท่าตาฝั่ง" ริมเขื่อนสาละวิน    กฤนกรรณ สุวรรณกาญจน์   ไทยเอ็นจีโอ
  18. บทวิเคราะห์ ปัญหาที่ซ่อนเร้นใต้เขื่อนสาละวิน   เผยแพร่ในเว็บไซต์ของสำนักข่าวประชาธรรม
  19. เขื่อนสาละวิน คำตอบสุดท้ายของ กฟผ. มิตชน 6 มค 46

แถลงการณ์และจดหมาย   

                   

                  

                

        

  
 

สมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต   138/1 หมู่ 4 ต.สุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่   50200
Living River Siam Association  138 Moo 4, Suthep, Muang, Chiang Mai, 50200   Thailand
Tel. & Fax.: (66)-       E-mail : admin@livingriversiam.org
ข้อมูลในเวปนี้สามารถนำไปเผยแพร่ได้โดยอ้างอิงแหล่งที่มา